Фондацијата Виа Егнациа е создадена да внесе и инспирира нов живот во овој стар пат
Цел на Фондацијата Виа Егнациа е да го зголеми интересот за регионот околу Виа Егнациа е да даде свој придонес кон развиток на овој регион. Официјанлите цели на фондацијата се: ˝ Стимулирање интерес за регионот околу Виа Егнациа и развој на истиот во сферите на културата, економијата и социјалата преку публикации, истражувања, образование, реставрација, изложби и слични активности кои би допринеле кон зголемување за интересот и развиток на регионот.˝ Накратко, Фондацијата Виа Егнациа (Ф.В.Е.) се стреми кон ПОВРЗУВАЊЕ и РАЗМЕНА. Поточно ова би значело размена на знаење и културни добра помеѓу луѓето кои живеат долж Виа Егнациа но исто така и помеѓу овие луѓе и западните земји. Ф.В.Е. се стреми да иницира еден процес на истражување и дијалог во врска со целите на фондацијата и потоа да направи извештај за овој процес. Фокусот ќе биде на секојдневниот живот долж патот кон се што се однесува на трговијата, јазикот, религијата, уметноста и музиката. Овие теми ќе бидат истражувани преку интервјуа со локалните жители и преку истражување на разни историски ресурси. Патот Виа Егнациа ќе ни служи како патоказ и симбол за интеракција и комуникација. Се надеваме дека ќе иницираме долгорочен процес на развој и соработка и на овој начин да го вдахнеме стариот пат со нов живот.
Ќе има состаноци и писма, книги и документарци, концерти и изложби. Ќе има истражувања и конференции. И секако ќе има и многу патување по самиот пат Виа Егнациа пред се пешки но и со коњи, виртуелно или со кола.
Фондацијата веќе има создадено контакти и соработка со разни интелектуалци, професори и експерти за различни аспекти на социјалниот, историскиот и културниот живот на земјите кои се наоѓаат на патот.
За крај да разјасниме и кои НЕ се целите на Фондацијата Виа Егнација. Сите активности на Виа Егнациа не се профитабилни активности. Ние сме фондација и нема да има никаков личен финансиски ќар за било кој од партиципантите. Целта исто така не ни е туристичка. Нашата примарна цел е размена и развој. Исто така ова не е политичка активност. Ние нема да завземаме страни, нашата цел е да создадеме интернационална соработка, да избегнуваме меѓусебни спорови и наместо тоа да се фокусираме на заедничките интереси. Крајната цел на сите активности на ФВЕ е да стимулира спознавање и валидација на културното единство но истовремено почитувајки ја етно-културната различност во регионот.
Активностите на ФВЕ се срдечно поддржани од Г-дин Макс Ван Дер Штул, поранешен министер за надворешни работи и прв комесар за етнички малцинства на ОБСЕ и специјален советник на Европската Унија и од Г-дин Роланд Бимо, амбасадор на Албанија во Кралството Холандија.
Мисија на Ф.В.Е
Да внесе нов живот во Виа Егнациа и на регионите околу патот, со цел Виа Егнациа повторно да стане начин на поврзување на луѓето преку контакти, размена на знаење и културни вредности. Конкретниот дел од мисијата е да помогнеме во развивањето на Виа Егнациа во една безгранична пешачка патека. Односниот дел од мисијата се однесува на стимулирање на соработка и размена помеѓу луѓе, организации и експерти кои имаат интерес во Виа Егнациа.
Сите активности на Ф.В.Е. имаат еден главен фокус а тоа е стимулирање на економскиот и социјалниот развој на регионите долж Виа Егнациа и развој на пријателствата и промовирање на мир и соживот преку поврзување на луѓето од повеќе земји.
Принципи на Ф.В.Е. (Фондација Виа Егнациа)
- Ова не е наш пат. Ниту пак Виа Егнациа припаѓа некому. Виа Егнациа е дел на заедничкото културно наследство кое вреди да биде заштитено и зачувано.
- Ф.В.Е. е непрофитабилна организација.
- Комуникација и рамноправна соработка со локалното население и организации.
- Почит кон животната средина, природа и култура.
- Кооперација и тимска работа на сите нивоа на организацијата.
- Разноврсни таленти и придонеси се вреднувани во Ф.В.Е.
- Битните одлуки што се однесуваат до Виа Егнациа треба да се базирани што е можно повеќе на научни истражувања.
- Стимулација на интердисциплинарни и интернационални истражувања за Виа Егнациа.
- Историскиот научен материјал кој ќе се користи за целите на проектот треба да се базира на заедничката историја на регионот.
- Фокус на меѓу-гранична соработка и активности а не само на локални активности.
- Стимулирање на туризмот кој е базиран на реален интерес и посветеност кон регионот на Виа Егнациа.
- Стимулација на креативност и уживање на сите нивоа и во сите (под) проекти.
Примери на активности на Ф.В..Е:
- Создавање на книга и документарен филм за животот долж Виа Егнациа
- Младински програми на размена на луѓе кои работат на археолошките локалитети како и размена на ученици од школи кои се наоѓаат долж патот
- Археолошки случувања (истражувања, презентации...) долж Виа Егнација
- Развој на едукативен материјал базиран на заедничката историја на Виа Егнациа
- Организрање на концерти со музичари од сите земји каде поминува патот
- Организација на патувачки експедиции за изучување на историјата на В.Е.
- Помош при презервација и реконструкција на самиот историски пат
- Поддршка на локални иницијативи како на пример селски туризам, преноќишта за луѓе и животни (магариња, коњи)
Примери на тоа што Ф.В.Е. не прави:
- Ние не организираме туристички настани
- Ние не финансираме активности кои не се поврзани со Ф.В.Е.
- Ние не го присилуваме локалното население да ги прифати нашите проекти
- Ние нема да соработуваме со нациналистички организации ниту со оние со такви цели
- Ние нема да завземаме страни во конфликтите помеѓу земјите во регионот
И уште еднаш да повториме дека целта на сите научни, човечки и културни дејства е да се придонесе кон развитокот на регионите долж Виа Егнациа и крајна цел е да се развива пријателството и мирот преку поврзувања и запознавања помеѓу луѓето во овој регион.
Ако би сакале и вие да дадете свој придонес кон овој проект со вашето знаење и креативност ве молиме контактирајте го нашиот координатор.
Патот претставува начин на пренесување и поврзување на луѓе, трговски добра, уметност и идеи
Виа Егнациа во минатото претставувал пат par excellence со тоа што овој пат бил врската помеѓу Западното и Истчното Римско царство. Изграден во третиот век п.н.е. (за време на конзулот Егнатиус) овој пат е продолжение на Виа Апиа (Via Appia) и поминува низ Балканот почнувајќи од Дуреш во Албанија преку Македонија и Северна Грција се до Истанбул (Константинопол) во Турција.
Првенствено овој пат бил направен за потребите на војската но исто така имал и голема економска и социјална улога во период подолг од два милениума. По падот на Римската империја Византијците ја преземаат улогата назаштитници на овој пат. По Византијците доаѓаат Османлиите кои ја користеле Виа Егнациа за испраќање на своите војници даночници и трговски каравани.
Виа Егнациа била користена од војници, крстоноци, проповедници и свештени лица, бандити, трговци и селани кои оделе да пазарат. На патот исто така често се среќавале даночници, каравани кои понекогаш броеле и до двестотини магариња и мулиња кои биле натоварени со вина, дрва и сулфур, кожи и разни други производи. Значи патот се користел и за локални но и за подалечни патувања. Патниците на патот биле од различни етнички групи Грци, Евреи, Власи и Помаци, Турци, Венецијанци, Египјани и Роми кои секојдневно се разминувале на Виа Егнациа. Исто така до неодамна овој пат бил користен и од многу понови миграциски групи како на пример Еврос-Грците кои ја напуштиле својата земја во шеесетите и (голем дел од нив) се вратиле во последната декада. Накратко, Виа Егнациа претставува вистински транс-Балкански автопат во различни историски интервали во зависност од политичите и географските околности.
